دولت چهاردهم چند روزی بیشتر نیست که از مجلس رای اعتماد گرفته است. اما آنچه کاملا مشخص است این دولت با غافلگیری دو ایتم زمان و برنامه روبرو است.
غافلگیری یک سال زودتر برگذار شدن انتخابات و فقدان برنامه و راهبرد عملیاتی از بارز ترین نمودهای مناظرات انتخاباتی تمام اعضاء شرکت کننده در آن بود. دولت دکتر پزشکیان هم نه به یمن داشتن برنامه که به یمن نخواستن رقیب توسط مردم به حکومت رسید.
هنوز هم رئیس دولت و تمام اعضاء کابینه فاقد یک برنامه مشخص هستند تا جایی که در مصاحبه های رسانه ای حاضر نمی شوند اصلا روبرو شدن با اصحاب رسانه مطلب و برنامه می خواهد که دولت وفاق ملی از داشتن آن محروم است. متاسفانه دولتهای ایرانی وقتی به قدرت می رسند همواره درباغ سبز نشان می دهند وقتی می روند پشت سر مخروبه مقروضه مخدومه مفقوده های بسیاری را از خود بجا می گذارند.
اول کار اعلام می کنند آماده ایم از نظریات مختلف استقبال و استفاده کنیم اما همان اول قضیه هم از هر گونه نظر و راه حل دوری می جویند اسب قدرت در همان ابتدا کر و کورشان می کند قدرت تشخیص را آز آنان سلب می کند. بخل شنیدن چنان تمام وجودشان را در بر می گیرد که حتی راه های ارتباطی را هم مسدود و بی اعتبار می کنند.این از آفات صندلی ریاست برای کوتوله های سیاس اقتصادی است .که با بخل از ارتباط شروع می شود و به شکست و درمانده گی در تمام زمینه های سیاسی و اقتصادی ختم می شود.
این نهایت ظلم در حق ملتی است که 150 سال بدنبال عدالت و پیشرفت تلاش می کند و خون می دهد. نوک تیز انتقادات من به وزرات اقتصاد دولت چهاردهم است قبل از انتخاب دکتر همتی هم من نسبت با این موضوع انتقادات مهمی را مطرح کرده بودم حتی تقاضا کردم مجلس از وزیر اقتصاد برنامه مدون و دقیق بخواهد و با هر وزیری موافقت نکند مصالحه نکند همه وزرا را تائید سیاسی کند اما در اقتصاد نه.
سخت گیری مجلس می توانست دولت چهاردهم دچار دگرگونی اساسی کند؟
دولت سیزدهم تمام شکست خود را در اقتصاد رقم زد در واقع تمام شکست از اقتصاد آغاز و در تمام حوزه های دیگر انعکاس یافت در واقع بدون بودجه و منابع مالی تمام پروژه های دیگر هم شکست خورد؟
حتی می توان گفت شکست دولت سیزدهم مدیون دکتر خاندوزی است وزیری که بعد از عزل عنوان کرد من خود با حذف ارز 4200 تومانی و تعدیل اقتصادی و ارزهای 18500 بعد با 28500 و این اواخر با 37500 مخالف بودم.
اعتراف دیر هنگامی که اثر نتیجه بخشی بر عملکرد دولت سیزدهم ندارد.
اگر چه این اعتراف به خودی خود بسیار تلخ است و سوالات زیادی را به ذهن متبادر می کند .
از جمله 1-اگر شما موافق اجرایی تعدیل اقتصادی نبودید چه شخص یا گروهی موافق این کار بودند.
2-چگونه بالاترین مقام اقتصادی دولت اعترافی می کند که ناشی از ضعف قبول فشار و درماندگی در آن مستطر است.
3-اگر شما موافق تعدیل اقتصادی نبودید چگونه با فشار پشت پرده آن را اجرایی کردید آیا شخص دکتر رئیسی با آن موافق بود یا ایشان هم در معذوریت قرار گرفت؟
پس این فشار شخصی یا گروهی چگونه بود که رئیس دولت و بالاترین مقام اقتصادی را به تمکین واداشت.
پاسخ به این سوال بالا را می توان در اظهارات دکتر یاسر جبرئیلی در برنامه افق شبکه سراسری مشاهده کرد که سر بسته گفتند فشار کارشناسی موجب اتخاذ چنین تصمیماتی شد حالا اگر این کارشناس یا کارشناسان خائن باشند تکلیف چیست.
نتیجه کار که شکست و خیانت بود .
این تجربه نشان می دهد که بدون داشتن عوامل اجرایی عالم آگاه و داشتن برنامه چقدر کشور آسیب پذیر و صدمه خواهد خورد. ابتلایی که دولت چهاردهم هم به آن دچار است.
موردی که از همان ابتدا در سال 1400 به دولت وقت پیشنهاد کردم لزوم بکار گیری شخصی با تجربیات مشابه مرحوم عالی نسب بعنوان مشاور ریاست جمهوری الزامی است اما شاید منفعت بران داخلی مانع اجرایی شدن آن شدند.
در هر حال این داستان تلخ بالا دارد بار دیگر در مورد دولت دکتر پزشکیان تکرار می شود.
این جمله خبری است نه حدس و گمان تمام شواهد نشان از تکرار اجرایی شدن توصیه های صندوق بین المللی پول در مورد تعدیل اقتصادی عظیم ( شوک درمانی ) انرژی و برق آب بنزین سوخت دارد رقم می خورد.
تمام شواهد حاکی از آن است که دولت از لحاظ منابع مالی به شدت در مضیقه است و برای یافتن راه خروج از این دشواری اقتصادی متمسک به هر راه حل دم دستی خواهد زد و این می تواند فاجعه آفرین باشد.
باید اذعان کرد این تنها گزینه دولت خواهد بود.
و گرنه تمام راههای متصور قبل در دولت های قبل اجرایی شده اما اینک بسیاری از آنها اینک مسدود تخریب شده و ضایعه ساز است.مانند اسقراض از بانک مرکزی افزایش مالیات اسقراض از شرکت های دولتی نفتی بیمه ای بازنشستگی تامین اجتماعی و بانکهای داخلی و حتی چاپ پول یا اوراق قرضه که همگی به ته دیگ و تخریب بیشتر منجر شده است.
پس راه حل چیست اگر تمام راه های بالا بسته یا حتی مخاطره آمیز است راه حل بدون تبعات چیست بهترین روش و شیوه کم ضرر کدام است.
این ها سوالات اساسی است که بدون جواب رو در روی ملت و حتی بالای سر کشور در حالت سقوط قرار دارد.
هر تصمیم اشتباه می تواند کشور به سقوط و خسران های عظیم دچار کند.
حتی یک بیمار سرطانی هم می داند که درمان سخت مخاطره آمیز و حتی شیمیایی می تواند باشد.
پای جان در میان است .
دولت حاضر وارث مشکلات عظیمی است که راه حل آنها ده برابر بیشتر از گذشته درایت و دقت می خواهد.
با تجربه ای که از دکتر همتی داریم راه حل مشکل با یک شخص یا حتی با یک وزرات خانه هم ساخته نیست.
این مشکل درایتی عظیم و تفکری راهبردی می خواهد که در دولت نیست بهتر است دولت دست به فراخوان بدهد و یک راه حل عادلانه پیدا کند دکتر همتی حتی در حد یک وزیر ضعیف هم ظاهر نشده تا اینجا؟
من یازده سالم بود که با تجربه تلخ بازار آشنا شدم سال 1348 شمسی در سه ماه تابستان تعطیلات مدارس به شاگردی به بازار رفتم و با پدیده تلخ فقر فقدان بازار و فقدان گردش مالی روبرو شدم.
در حجره خیاطی پسر عمه ام به شاگردی ایستادم تازه آن موقع وضع گردش مالی بسیار بهتر از امروز بود اما باز شاهد دستمزد های روزانه دو ریال برای کار و پنج ریال دستمزد برای یک خیاط تمام آشنا شدم و از آن روزها هرگز این وجود کسب کار و رونق بازار از ذهنم دور نشد.
در تمام سالهای قبل از انقلاب حتی در ایام انقلاب و جنگ تحمیلی این موضوع یکی ازدغه دغه های من بود همیشه دنبال نبض بازار بودم و متاسفانه باید اذعان کنم سه ماه تابستان سال 1403 بدترین رکود و شرایط کاری کل تاریخ 55 ساله تجربیات بازاریم بوده است ما حتی در انقلاب حتی در جنگ 8 ساله حتی در پذیرش قطع نامه و صلح با صدام حسین چنین شرایط سختی را نداشتیم از یک سمت فقدان گردش مالی و کسب کار از سمت دیگر سایه انتقام ایران از اسرائیل و فقدان دولت و عدم تخصیص اعتبارات بالاترین صدمات اقتصادی را داشتیم.
باید به صراحت عنوان کرد حتی شخص دکتر همتی می توانست با یک سخنرانی امیدوارانه شرایط بازار بهبود ببخشد اما از بخت بد ما این نقش ضعیف را هم از ایشان ندیدیم.
بی شک دست روی دست گذاشتن دولت یا اتخاذ تصمیمات ناپخته دولت اینک می تواند فرو پاشی اقتصاد را رقم بزند حتی تورم های چند برابری ببار بیاورد.
حل نشدن مشکلات اقتصادی ( عدم توانایی مالی دولت و تولید ) می تواند تمام آسیب های فعلی را به ضرایب 2 یا حتی ده برابری افزایش دهد و آثار ورشکستگی مالی سیاسی فرهنگی حکومتی حتی دینی و اسلامی مهاجرتی بسیار سنگینی را رقم بزند آثاری که از هم اکنون افق های آن پدیدار شده است.
آثاری که حتی در مخیله وزیر اقتصاد و حتی رئیس جمهور هم نمی گنجد نه اکنون از آن تفهیمی دارند نه در آینده وسعت و قدرت تخریب آن را می توانند حدس بزنند.
حالا برای دولت یک پیشنهادی دارم مگر نه اینکه مکرر تکرار می کنید آماده ایم هر پیشنهاد خوبی اجرایی کنیم حاضریم تعامل کنیم بسم الله بیایید همین یک موضوع اقتصاد را تعاملی وفاقی فراخوانی حل کنید بقیه پیش کش این موضوع می تواند فتح فتوح دولت رقم بزند یا درماندگی عظیمتری نصیب کشور کند بقیه موضوعات پیش کش.
همین که فراخوان بدهید مسابقه بگذارید هر کس راه حل نجات اقتصاد ایران دارد طرحش را بیاورد راه حل اعلام کند بهترین طرح با مشارکت دانشگاه و صنعت انتخاب اجرایی کنید.
مرد میدان هستید یا همه شعار انتخاباتی بود تعارف تو خالی بود .